احیای جایگاه فرهنگی مدرسه تاریخی شوکتیه بیرجند در دستور کار میراث فرهنگی خراسان جنوبی
مدرسه تاریخی شوکتیه بیرجند با قدمتی بیش از ۱۲۳ سال، به‌عنوان یکی از نمادهای آموزش نوین ایران در حال احیا است. مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی اعلام کرد که این بنای ارزشمند بار دیگر به موزه وقف کشور تبدیل می‌شود تا نقش فرهنگی خود را در ترویج آموزش و وقف ایفا کند.
به گزارش خبرنگار نگاه خراسان جنوبی، سید احمد برآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی در مراسم بازدید دکتر یانسـرانگ، رئیس دفتر یونسـکو در تهران از بناهای تاریخی بیرجند (مدرسه شوکتیه) احیای جایگاه فرهنگی و هویتی مدرسه تاریخی شوکتیه بیرجند را در دستور کار دانست و گفت: این بنای ارزشمند، قابلیت آن را دارد که بار دیگر به عنوان تنها موزه وقف کشور نقش‌آفرینی کرده و در ترویج فرهنگ وقف و آموزش در سطح ملی اثرگذار باشد.
وی افزود: مدرسه شوکتیه با قدمتی حدود ۱۲۳ سال یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی ایران در حوزه آموزش نوین و وقف است که ابتدا به صورت حسینیه ساخته شد و بعدها با نگرشی پیشرو، به مدرسه‌ای مدرن و فراگیر تبدیل شد.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی با اشاره به جایگاه ویژه شوکتیه در تاریخ آموزش ایران اظهار کرد:در زمانی که در بسیاری از کشورهای منطقه هنوز آموزش عمومی به‌ویژه برای دختران جایگاهی نداشت، در بیرجند مدرسه شوکتیه با هدف آموزش برابر دختران و پسران تأسیس شد و این اقدام بی‌سابقه، نشان از عمق تفکر فرهنگی و نگاه روشن‌گرایانه حاکمان منطقه داشت.
وی ادامه داد: روحانیان برجسته منطقه از جمله «آیت‌الله هادوی» از نخستین مشوقان این حرکت فرهنگی بودند و دختران ایشان جزو نخستین دانش‌آموزان این مرکز آموزشی به شمار می‌رفتند.
برآبادی با بیان اینکه مدرسه شوکتیه از نظر محتوای آموزشی نیز گامی بلند در مسیر نوگرایی ایران بود، گفت: در این مرکز، برخلاف مکتب‌خانه‌های سنتی، زبان فرانسه، ریاضی، علوم طبیعی و علوم انسانی به‌صورت نظام‌مند تدریس می‌شد و این مدرسه در حقیقت، پلی میان آموزش سنتی و نظام آموزشی مدرن ایران محسوب می‌شود.
وی با اشاره به معماری بی‌نظیر با طاقی از معجزات هنر ایرانی، گفت: یکی از جلوه‌های منحصربه‌فرد این بنا طاق اصلی آن به ابعاد ۱۲ در ۱۲ متر است، این طاق با ساختاری کاملاً هندسی و بدون استفاده از ابزارهای فلزی ساخته شده و از نظر مهندسی، یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان افزود: در بالای این طاق، کتیبه‌ای نفیس نصب شده که بر آن حدیث پیامبر اسلام (ص) با مضمون «طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه» حک شده است، جمله‌ای که نشان‌دهنده تأکید اسلام بر علم‌آموزی زنان و مردان است و فلسفه اصلی تأسیس این مدرسه را به زیبایی بیان می‌کند.
برآبادی اظهار کرد: این بنا در دوره‌ای به عنوان موزه وقف کشور شناخته می‌شد و اکنون نیز برنامه‌هایی برای احیای دوباره این کاربری ارزشمند در دستور کار قرار دارد.
به گفته وی با همکاری اداره اوقاف و امور خیریه، طرحی جامع برای بازآفرینی نقش فرهنگی مدرسه شوکتیه در حال تدوین است.
وی تاکیدکرد: هدف ما این است که شوکتیه بار دیگر به مرکز ترویج فرهنگ وقف، آموزش و فعالیت‌های فرهنگی تبدیل شود تا همان‌گونه که در گذشته منشأ تحول بوده، امروز نیز الهام‌بخش جامعه باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان جنوبی در بیان کرد: مدرسه شوکتیه نماد پیوند عمیق میان دین، علم، هنر و فرهنگ ایرانی است و احیای این بنا نه تنها به حفظ میراث تاریخی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند الگویی برای احیای نقش وقف در توسعه فرهنگی جامعه امروز باشد.
انتهای پیام/