تهدید بیماری‌های مشترک انسان و حیوان و منتقله از ناقلین ؛ زنگ هشدار برای پیشگیری و آگاهی بیشتر

 به گزارش نگاه خراسان جنوبی ، مجید شایسته، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و رئیس مرکز بهداشت خراسان جنوبی امروز در نشست خبری مطبوعاتی با محوریت بیماری‌های مشترک انسان و حیوان و بیماری های منتقله از ناقلین که با حضور جمعی از خبرنگاران، کارشناسان بهداشت و مدیر کل دامپزشکی برگزار شد، به تشریح وضعیت بیماری‌های مشترک انسان و حیوان و بیماری های منتقله از ناقلین در استان و کشور اشاره نمود و به بررسی چالش‌ها و راهکارهای مقابله با این بیماری‌ها پرداخت.

 وی با قدردانی از حضور رسانه‌ها و نقش تأثیرگذار آنان در انتقال اطلاعات دقیق و به‌روز به جامعه، ضمن اشاره به اهمیت بیماری‌های مشترک انسان و حیوان(زئونوز) و بیماری های منتقله از ناقلین اظهار داشت: این بیماری‌ها بخش قابل توجهی از سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. حدود ۴۹ درصد عوامل بیماری‌زا از حیوان به انسان منتقل می‌شوند و از میان ۱۵۶ بیماری نوپدید و بازپدید، ۱۱۴مورد زئونوز است که به دلیل علائم متنوع و پیچیدگی انتقال، نیازمند توجه و کنترل ویژه‌ای هستند.

 وی در ادامه به موضوع بیماری‌های منتقله توسط ناقلین (حشرات) پرداخت و گفت: بیماری‌های نظیر تب دنگی، چیکونگونیا و زیکا که توسط پشه مهاجم آئدس منتقل می‌شوند، از مهم‌ترین بیماری‌های منتقله از ناقلین هستند که واکسن یا درمان قطعی برای آن‌ها وجود ندارد. در سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۱۲۶ مورد تب دنگی و ۵ مورد چیکونگونیا در کشور گزارش شده است. تا نیمه تیرماه سال جاری نیز ۲۵۹ مورد تب دنگی در کشور مشاهده شده که بخش عمده‌ای از آن‌ها مربوط به انتقال محلی است.خوشبختانه علیرغم بررسی های مستمر و فعال تیم های بهداشتی و مراقبتی هنوز موردی از پشه آئدس و بیمار مثبت تب دنگ در استان مشاهده نگردیده است.

 معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با اشاره به هزینه‌های سنگین مقابله با ناقلین این بیماری‌ها گفت: مقابله با پشه آئدس هزینه‌ای حدود هشت برابر بیشتر از برنامه‌های کنترل مالاریا دارد و به دلیل مقاومت این حشرات به سموم، روش‌های مقابله باید علمی، تخصصی و به‌روز باشد.

 وی همچنین در خصوص بیماری مالاریا که توسط پشه آنوفل منتقل می‌شود، توضیح داد: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۷۳۰۴ مورد مالاریا در کشور ثبت شده که نسبت به سال‌ ۱۴۰۲ کاهش داشته است. در سال ۱۴۰۳ در استان خراسان جنوبی نیز ۹ مورد بیمار مثبت مالاریا شناسایی ، درمان و مراقبت شده است. که تمامی موارد وارده از خارج استان بوده اند.

 مجید شایسته به مشکلات ناشی از ضعف آگاهی عمومی درباره بیماری‌های زئونوز و منتقله از ناقلین اشاره کرد و گفت: یکی از موانع موجود ضعف آگاهی مردم درباره راه‌های انتقال و پیشگیری است. ذبح غیربهداشتی دام در منازل، مصرف لبنیات غیرپاستوریزه ، مصرف شیر اولیه دام ( آغوز= فله) ،پنیر های محلی حاصل از شیر نجوشیده و … از عوامل مهم گسترش این بیماری‌ها است.

 وی با ارائه آمار حیوان‌گزیدگی در استان افزود: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۴۱۵۶ مورد حیوان‌گزیدگی در استان ثبت شده که بیشتر توسط سگ‌ها و گربه ها رخ داده است. خوشبختانه با اقدامات به موقع و تزریق واکسن و سرم ضد هاری، از سال گذشته تاکنون هیچ مورد هاری انسانی در استان مشاهده نشده است. اما باید توجه داشت که هاری بیماری ۱۰۰ درصد کشنده است و تنها راه پیشگیری از آن انجام فوری سرو واکسیناسیون هاری می باشد که به صورت رایگان در مراکز بهداشت و بیمارستان ها بصورت شبانه روزی صورت می پذیرد.علاوه بر آن شستشوی ۱۵ -۲۰ دقیقه محل گزش با آب وصابون هم نقش مهمی در پیشگیری از بیماری دارد.دکتر شایسته از هم استانی ها خواست که از تماس های غیر ضروری با حیوانات به منظور پیشگیری از بیماری ها خصوصا بیماری هاری خودداری نمایند.

 معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند همچنین درباره بیماری تب خون‌ریزی‌دهنده کریمه کنگو (CCHF) ) گفت: این بیماری که از طریق گزش کنه یا تماس با خون ، ترشحات و فراورده های آلوده دامی منتقل می‌شود، مرگ‌ومیر بالایی داشته و قابلیت انتقال انسان به انسان را نیز دارد. در سال ۱۴۰۳ ، تعداد ۷۹ مورد قطعی تب خونریزی دهنده کریمه کنگو(cchf) در کشور شناسایی شده که ۵ مورد منجر به فوت گردیده است. متأسفانه هنوز واکسنی برای این بیماری وجود ندارد.

 شایسته درباره بیماری سالک نیز اظهار داشت: سالک که از طریق پشه خاکی منتقل می‌شود، یکی از بیماری‌های فراموش شده در دنیا است. از سال ۱۳۸۷ روند ابتلا به آن افزایشی بوده اما اخیراً با اقدامات پیشگیرانه کمی کاهش یافته است. درمان این بیماری رایگان و در مراکز بهداشتی ارائه می‌شود.

 وی با تأکید بر اهمیت همکاری همه‌جانبه دستگاه‌ها افزود: تامین وارتقاء سلامت جامعه نیازمند همکاری همه نهادهاو مردم می باشد. در همین راستا، پنجم دی ماه سال گذشته مانور گسترده‌ای با حضور پرسنل بهداشتی و درمانی شبکه های بهداشت سربیشه ،مرکزبهداشت،نهبندان، زیرکوه ، درمیان، دستگاه‌های اجرایی مختلف از جمله فرمانداری، نیروی انتظامی، هلال‌احمر، محیط‌زیست، مرزبانی، گمرک و بازارچه‌های مرزی درخصوص مقابله با پشه آئدس و بیماری تب دنگ در منطقه مرزی ماهیرود برگزار شد که نتایج وتجربیات موفقی برای تمامی تیم ها به دنبال داشت.

 معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در پایان با تاکید بر نقش رسانه‌ها در آموزش عمومی و ارتقای سواد سلامت جامعه گفت: آموزش عموم مردم، به ویژه دانش‌آموزان و خانم‌های خانه‌دار، مهم‌ترین راهکار پیشگیری از بیماری‌های زئونوز و بیماری های منتقله از ناقلین است که رسانه‌ها نقش محوری در این زمینه دارند و با همکاری هم می‌توانیم گام‌های مؤثری در کاهش شیوع این بیماری‌ها برداریم.

امید است که با توجه به نقش محوری رسانه‌ها در آموزش و ارتقا آگاهی عموم جامعه بتوانیم گام‌های مؤثری در پیشگیری و کنترل شیوع این بیماری‌ها برداریم.

بیماری‌های مشترک انسان و دام و بیماری های منتقله از ناقلین چالش بزرگ سلامت عمومی؛ ضرورت افزایش آگاهی و همکاری بین بخشی

دکتر سودابه اسحاقی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری امروز در نشست خبری مطبوعاتی بیماری‌های مشترک انسان و دام (بیماری‌های زئونوز) و بیماری های منتقله از ناقلین با محوریت تب دنگ به اهمیت بالای این بیماری‌ها و چالش‌های پیش‌رو در کنترل آن‌ها پرداخت.

وی با اشاره به روند رو به افزایش بیماری‌های زئونوز در سطح استان و جهان، گفت: این بیماری‌ها به دلیل تنوع عوامل بیماری‌زا از جمله ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و ناقلینی مانند پشه‌ها، کک‌ها و حیوانات مختلف، کنترل و پیشگیری دشواری دارند و نیازمند همکاری گسترده و هم‌افزایی میان بخش‌های مختلف بهداشتی و دامپزشکی است.

دکتر اسحاقی ادامه داد: یکی از مشکلات اصلی، عدم اطلاع کافی عموم جامعه درباره راه‌های انتقال و روش‌های پیشگیری است که باعث می‌شود بیماری‌هایی مانند تب مالت، سالک، هاری و کریمه کنگو همچنان در کشور ما وجود داشته و حتی روند برخی از آن‌ها افزایشی باشد.

وی همچنین به بیماری‌های منتقله از طریق ناقلین اشاره کرد و گفت: بیماری‌های منتقله توسط پشه‌های آئدس مانند تب دنگی، چیکونگونیا و زیکا، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی به شمار می‌روند؛ به‌ویژه که هنوز واکسن یا درمان قطعی برای آن‌ها وجود ندارد.

فوکال پوینت بیماری های عفونی دانشگاه افزود: طی سال‌ گذشته درکشور موارد قابل توجهی از تب دنگی گزارش شده است، به طوری که در سال ۱۴۰۳، بیش از ۱۳۰۰ مورد تب دنگ ثبت شده و این بیماری عمدتاً به‌صورت انتقال محلی شیوع یافته است.

دکتر اسحاقی بر اهمیت افزایش آگاهی مردم و آموزش‌های عمومی تأکید کرد و گفت: رسانه‌ها نقش بی‌بدیلی در ارتقای سواد سلامت و اطلاع‌رسانی در این حوزه دارند و می‌توانند با همکاری سازمان‌های بهداشتی، گام‌های موثری در پیشگیری از بیماری‌های زئونوز ومنتقله از ناقلین بردارند»

وی در پایان با اشاره به اقدامات انجام شده در استان افزود: تشخیص به موقع، واکسیناسیون دام‌ها، کنترل حیوانات ولگرد و مشارکت فعال همه دستگاه‌ها، به ویژه دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل دامپزشکی، در کنترل بیماری‌ها بسیار مؤثر بوده و باید همچنان تداوم یابد.