نفوذ و تعلل، راز عقب ماندگی پروژه راه آهن شرق
نماینده مردم شهرستان‌های قاین و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در برخی موارد نفوذ صورت گرفته و پس از تهاتر نفت، پول به طرح دیگری به جز راه‌آهن شرق تخصیص می‌یابد، گفت: «گاهی نفوذها اولویت‌های پروژه‌ها در کشور را تغییر می‌دهد که این امر نباید اتفاق افتد؛ ولی باید به‌صورت قانونی و برنامه‌ریزی شده پروژه‌ها دیده شوند».
به گزارش نگاه خراسان جنوبی به نقل از ۷۲۴پرس، ساخت راه‌آهن خراسان جنوبی برای اتصال مرکز استان به ریل سراسری، سال‌هاست که مورد مطالبه مردم است. گره‌گشایی از این مطالبه با تدبیر شهیدجمهور، آیت‌الله رئیسی و حمایت ویژه‌ی مقام معظم رهبری در اختصاص اعتبار از محل تهاتر نفتی یک قدم به واقعیت نزدیک شد.
سال ۱۳۸۰ مجمع نمایندگان استان‌های خراسان و سیستان و بلوچستان احداث راه‌آهن را از دولت تقاضا کردند و پس از آن در سفرهای مختلف مسئولان کشوری و رؤسای جمهور وقت به خراسان جنوبی این مطالبه همچنان ادامه داشت. سال‌ها گذشت و به سال ۱۴۰۰ رسیدیم همانجا که در اولین سفر رئیس‌جمهور به خراسان جنوبی، تأمین مالی پروژه راه‌آهن بیرجند – قاین – یونسی جزو مصوبات سفر استانی قرار گرفت.
رئیس‌جمهور در پایان دومین سفر استانی به خراسان جنوبی اعلام کرد که تمامی مقدمات طرح راه‌آهن استان فراهم شده است؛ بنابراین انتظارها به پایان رسید و عملیات اجرایی این ابرپروژه ریلی شرق کشور در دولت سیزدهم، ۱۵ شهریور سال ۱۴۰۲ با حضور رئیس‌جمهور آغاز شد.
حال و با تمام این پیگیری‌ها، خبرهایی در مورد تعلل در ارائه درآمدها به این پروژه شنیده می‌شود؛ خبرهای ناخوشایندی که به گفته نمایندگان مجلس باید بیان شود تا از بحران در آینده و نرسیدن به خط پایان این پروژه جلوگیری شود.
آیا پروژه راه‌آهن به خط پایان خود نزدیک می‌شود؟
۱۸ مهرماه بود که سید حسن هاشمی، رئیس مجمع نمایندگان خراسان جنوبی در جلسه علنی مجلس گفت: «باتوجه‌به نقش حیاتی کریدورهای حمل‌ونقل در سطح داخلی و بین‌المللی و ضرورت تقویت سهم ایران اسلامی در کریدورهای بین‌المللی، لازم است دولت در تکمیل راه‌آهن چابهار – زاهدان و بیرجند – سرخس اهتمام جدی داشته باشد؛ اما متأسفانه این پروژه حیاتی مورد کم مهری قرار گرفته و ضرورت دارد وزیر راه و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه اهتمام فوری و جدی دراین‌خصوص اعمال کنند که این درخواست مجامع نمایندگان شرق کشور است که روز گذشته به‌صورت مکتوب تحویل ریاست سازمان برنامه‌وبودجه شده و پیگیری خواهد شد».
سلمان اسحاقی، نماینده مردم شهرستان‌های قاین و زیرکوه در مجلس شورای اسلامی در برنامه رادیویی میز خبر گفت: «در مورد پروژه راه‌آهن نیز باید گفت این کریدور مختص استان نیست و تمام کشور از آن منتفع خواهند شد».
اسحاقی با بیان اینکه دولت وقت پیش از دولت شهید رئیسی پیشنهاد می‌دهد که صندوق توسعه ملی با کنسرسیوم بانکی ۶ بانک مبلغ پروژه راه‌آهن را تخصیص دهد، افزود: «باوجود برگزاری جلسات مختلف در مورد این موضوع، متأسفانه هیچ اراده‌ای در دولت نبود که از طریق صندوق ملی پیگیری‌ها صورت گیرد؛ بنابراین در دولت سیزدهم گزارشی خدمت مقام معظم رهبری ارائه شد و ایشان با پیامی دغدغه ۴۲ساله خود را بیان کرده و به دولت اعلام کردند که اجرای این کریدور برای برداشتن فقر و محرومیت از کشور انجام شود».
وی افزود: «آیت‌الله رئیسی تدبیری کرده و طی نامه محرمانه خدمت مقام معظم رهبری درخواست استفاده از محل تهاتر نفتی را مطرح می‌کنند و بنابراین کل اعتبار این پروژه استجازه از مقام معظم رهبری از تهاتر نفت است و دولت حقی برای بیان تخصیص منابع ندارد».
جابه‌جایی‌های دولت در پیگیری پروژه‌ها نباید خللی ایجاد کند
به گزارش ۷۲۴پرس، نماینده مردم شهرستان‌های قاین و زیرکوه در مجلس بیان کرد: «این امر امانتی از سوی مقام معظم رهبری به دولت است و نباید اجازه دهیم که در خلأ عدم نظارت‌ها اتفاقات نامبارکی رقم بخورد. اکنون برای این استجازه، دولت باید مجوز فروش نفت را ارائه دهد که در این امر تعلل صورت گرفته و امروز هشدار می‌دهیم که دو موضوع راه‌آهن و انتقال آب دریای عمان مهم‌ترین موضوعات در خراسان جنوبی است که نباید جابه‌جایی‌های دولت در پیگیری این امور تأثیرگذار باشد».
اسحاقی با بیان اینکه کریدور راه‌آهن بین‌المللی بوده و باید نگاه دولت نیز بین‌المللی باشد، تصریح کرد: «مقام معظم رهبری می‌فرمایند باتوجه‌به ضرورت اصلاح وضعیت حمل‌ونقل کشور با تأمین اعتبار این پروژه از محل تهاتر نفتی موافقت می‌شود و دکتر پزشکیان بارها تأکید کرده‌اند که به نظر کارشناسان امر در هر مسئله توجه خواهند داشت که اکنون نظر کارشناسان بر تکمیل این پروژه برای استفاده از منافع آن است».
تعلل‌ها، هزینه‌ها را افزایش و سرعت پروژه را کند می‌کند
وی با بیان اینکه هرچه که ما تعلل در تکمیل پروژه انجام دهیم هزینه‌هایش افزایش خواهد یافت و از توان دولت خارج می‌شود، افزود: «در بازه زمانی مشخص کارشناسان برآورد قیمت و اعتبار می‌کنند و بر مبنای آن میزانی را اجازه می‌دهند تا استجازه برای تهاتر نفت صورت گیرد».
اسحاقی با اشاره به اینکه اصرار بر دولت داریم که در مجوز تهاتر نفت مانعی ایجاد نشود؛ چراکه زمان برای این پروژه حائز اهمیت است، بیان کرد: «در بحث استجازه مقام معظم رهبری، دولت مکلف شده از محل فروش نفت منابع این پروژه را تأمین کند و وزارت نفت باید در مورد میزان و فروش نفت در یک بازه زمانی اقدام کند تا وزارت راه بتواند منابع اعتباری را در دست گیرد».
وی اظهار کرد: «طبق پیگیری‌ها وزیر راه و شهرسازی گروهی را به‌منظور نظارت بر روند پروژه مأمور کرده و ریاست سازمان برنامه‌وبودجه نیز مشخص کرده طی مکاتبه با وزارت نفت، میزان نفتی که باید درآمد آن صرف این پروژه شود مشخص شود؛ بنابراین اجرای روند این پروژه پازلی است که هر قطعه آن در دست بخشی از ارگان‌ها است».
سپردن کار به کارشناسان و ورود جدی بازرسی ویژه دفتر مقام رهبری
اسحاقی با بیان اینکه آنچه برای ما مبارک شد ورود جدی بازرسی ویژه دفتر مقام معظم رهبری به این موضوع است که می‌تواند در تکمیل این پازل کمک‌کننده باشد، افزود: «نماینده مجلس ابزارهای خوبی در دست دارد تا نسبت به طرح‌های مشخص شده نظارت داشته باشد که یکی از ابزارهای قانونی استنکاف از قانون است که می‌تواند نظارت خود را بر وزارتخانه‌ها انجام دهد».
وی بیان کرد: «یکی از دلایل اعتماد مردم به دکتر پزشکیان اصرار ایشان بر اجرای صحیح قانون، برنامه هفتم و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری است که باید گفت در همه این قوانین و سیاست‌ها و قوانین سنواتی پروژه راه‌آهن دیده شده است و طبق بررسی‌ها مشخص شده که تعلل در این پروژه مربوط به انتقال و فروش نفت بوده که منابع اعتباری را کاهش داده است».
نماینده مردم قاین و زیرکوه در مجلس بیان کرد: «گاهی نفوذها، اولویت‌های پروژه‌ها را تغییر می‌دهد که این امر نباید اتفاق افتد؛ ولی باید به‌صورت قانونی و برنامه‌ریزی شده پروژه‌ها دیده شوند. به‌طورجدی مجمع نمایندگان خراسان رضوی، جنوبی و سیستان و بلوچستان اجازه نخواهند داد از مال مردم این منطقه در جایی دیگر بهره برده شود».
اسحاقی با ارائه یک خبر خوش به مردم، اظهار کرد: «از ۲۷۰ کیلومتر این پروژه در طول یک سال اخیر ۷۰ کیلومتر آماده ریل‌گذاری است و با استقرار دولت چهاردهم تورهای مردمی برای بازدید از پروژه راه‌اندازی می‌شود و از طرفی یکی از ملاک‌های ارزیابی مجمع نمایندگان توانایی استاندار برای پیگیری این موضوع است».
راهکارهای تأمین مالی سریع‌تر دیده شود
ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در مورد پروژه راه‌آهن شرق گفت: «در خصوص کریدور شرق و غرب در طراحی‌ها از سالیان قبل دیده شده و مطالعه در مورد کریدور شرق کشور سابقه دیرینه‌ای دارد.
وی با بیان اینکه وجود معادن سنگ‌آهن اهمیت و نقش راه‌آهن را در این محور نشان می‌دهد، افزود: «مهم‌ترین بخش که بخش جنوبی کریدور است تا سال آینده تکمیل خواهد شد و انتقال بار از سمت چابهار به سمت شمال را استارت خواهیم زد».
به گزارش ۷۲۴پرس، ذاکری بیان کرد: «حتی روس‌ها نیز برای ارتباط کریدوری خود به مطالعه این حوزه پرداخته‌اند و لازم است در دولت راهکارهای تأمین مالی برای تکمیل هرچه سریع‌تر پروژه صورت گیرد».
پروژه راه‌آهن شرق و اولویتی که باید دیده شود
مودی، مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی نیز با اشاره به کل اعتبار پروژه، بیان کرد: «عددی که برای تکمیل این کریدور پیش‌بینی‌شده حدود ۱٫۷ میلیارد یورو برآورد می‌شود که تقریباً تمام منابع آن از محل تهاتر نفتی مشخص شده و جز ۵ طرح تحول‌زای ریلی است».
وی با بیان اینکه این کریدور باعث تثبیت جایگاه کشور در بحث ترانزیت کالا و توسعه صادرات و اتصال بندر چابهار به کشورهای آسیای میانه می‌شود، ادامه داد: «دولت و مجموعه راه و شهرسازی پیگیری‌های بسیاری را انجام داده و ۹۰ درصد کریدور در دست اقدام است».
مودی با اشاره به حضور پیمانکاران توانمند ریلی به لحاظ فنی و اجرایی و پیشرفت خوب پروژه، تصریح کرد: «پیش‌بینی می‌شود قسمت اعظمی از پروژه طی امسال در صورت تأمین به‌موقع منابع تکمیل شود. در بخش زیرسازی حدود ۲ هزار میلیارد تومان تاکنون به پیمانکاران تزریق شده، اما مرحله روسازی زمان کمتر و بار مالی بیشتری نیاز دارد».
وی با اشاره به اینکه در وزارت راه و شهرسازی تأکید بر اجرای این پروژه را با اولویت داریم، بیان کرد: «وزارت راه و شهرسازی کارهای کارشناسی را انجام داده و این خط با پیگیری‌های انجام شده بسیار جلوتر از آنچه پیش‌بینی‌شده، قرار دارد و باید به دنبال منابع تأمین اعتباری که گوشه‌ای از آن به وزارتخانه‌های مختلف مربوط است باشیم؛ چراکه وقفه‌ای در تأمین منابع انجام شده است».