روزگار آشفته اجاره‌نشینی در بیرجند/ وام «ودیعه مسکن» به نام مستأجران به کام دیگران!
وضعیت اجاره‌بها و ودیعه مسکن در کنار اجرای ناقص قانون تسهیلات ودیعه مسکن، مستأجران را با مشکلاتی ریشه‌ای روبه‌رو کرده که نیازمند توجه مسئولان است.
به گزارش نگاه خراسان جنوبی به نقل از ۷۲۴پرس؛ امروزه تأمین مسکن یکی از مهم‌ترین مسائل در زندگی روزمره به شمار می‌رود. متأسفانه بازار حبابی اجاره‌ها در خراسان جنوبی، آثار نامطلوبی بر روان مستأجران گذاشته و افزایش سالانه نرخ اجاره‌بها دردی مضاعف بر مشکلات پیش روی این قشر است.
هرچند متولیان امر از تعادل و ثبات در میزان اجاره‌ها سخن می‌گویند؛ اما شواهد میدانی گویای این امر است که افزایش اجاره‌ها در برخی نقاط شهر به بالای ۵۰ درصد هم رسیده و اجاره‌نشینان را در تمدید قولنامه‌ها نگران کرده است.
در حال حاضر بسیاری از مستأجران و خریداران مسکن نگران از رشد جهشی قیمت‌ها به‌ویژه در بخش اجاره هستند، اما از طرف دیگر بسیاری از مالکان و دلالان دندان طمع برای بالابردن قیمت‌های اجاره تیز کرده‌اند تا شاید بخشی از مشکلات اقتصادی و معیشتی خود را برطرف کنند.
تلاطم بازار مسکن، با حجم سنگینی از فشار روحی همراه است که خود را به‌تمامی در خانه‌ها سرازیر می‌کند و همان آرامش نسبی که وجود دارد، از خانه‌ها کوچ می‌کند. شرایط پیش رو در حالی است که بسیاری از قوانین پیرامون حمایت از مستأجران اعمال نشده و توسط بنگاه‌ها و یا مالکان نادیده گرفته می‌شود.
وام ودیعه مرهم نمی‌شود
اگرچه وام ودیعه چند سالی است که به مستأجران داده می‌شود، اما به‌نظر می‌رسد سیاست ناکارآمدی است که هر ساله دولت آن را تکرار می‌کند؛ وامی که به دست مستأجران واقعی شاید هیچگاه نرسد. مشکل اصلی افزایش رقم وام ودیعه این است که بازار اجاره‌بها را به‌جای تعادل برهم می‌زند و افزایش اجاره‌بها را به همراه دارد.
سقف تسهیلات ودیعه مسکن طبق مصوبه، در تهران ۲۰۰، مراکز استان‌ها ۱۵۰ و سایر شهرها ۱۰۰ میلیون تومان است؛ اما بسیاری از مستأجران واقعی هنوز به موفق به دریافت وام نشده و در شرط‌وشروط اخذ این تسهیلات مانده‌اند.
افزایش ۱۰۰ درصدی اجاره‌ها
یکی از شهروندان بیرجندی در گفت‌وگو با ۷۲۴پرس با گلایه از وضعیت اجاره‌نشینی در بیرجند، بیان کرد: «شهریور سال ۱۴۰۱ یک واحد آپارتمان در محدوده خیابان نرجس و امکانات کاملاً معمولی اجاره کردم و میزان اجاره در سال ۱۴۰۲ بالغ بر یک میلیون تومان افزایش یافت».
رضا غلامی با بیان اینکه نظارتی بر وضعیت اجاره‌ها وجود ندارد و صاحب‌خانه بنا به میل خود، میزان ودیعه و اجاره‌بها را تعیین می‌کند، افزود: «برخی املاکی‌ها نه‌تنها از مستأجر حمایتی نمی‌کنند؛ بلکه بر آشفتگی‌های موجود دامن می‌زنند».
وی با اشاره به افزایش نرخ زمین در بیرجند بیان کرد: «برای خریدن ۱۰۰ متر زمین مشاع و نزدیک به طرح در مناطقی مانند حاجی‌آباد حداقل باید ۴۰۰ میلیون تومان هزینه کنیم».
این جوان بیرجندی خواستار تسریع در اجرای طرح‌های حمایتی متولیان در ساخت مسکن شد و افزود: «امید است با اجرای کامل طرح ملی مسکن، وضعیت اجاره‌ها نیز ثابت شود».
رقابت صاحب‌خانه‌ها در فضای مجازی
یکی دیگر از شهروندان هم با بیان اینکه برای یافتن یک واحد اجاره‌ای با قیمت مناسب از یک ماه پیش جستجو می‌کنیم، گفت: «متأسفانه ودیعه‌هایی سنگین برای مسکن تعریف شده که در شروع زندگی نمی‌توان پرداخت کرد».
فاطمه وطنی‌مقدم با بیان اینکه قیمت اجاره‌ها در مناطقی مانند مهرشهر، حاجی‌آباد و دستگرد که امکانات زیادی ندارد هم بسیار بالا است، گفت: «این روزها صاحب‌خانه‌ها از سایت «دیوار» به اجاره منزل می‌پردازند که رقابت در افزایش میزان اجاره را افزایش داده است».
این شهروند بیرجندی خواستار نظارت بر وضعیت اجاره‌ها شد و گفت: «باید حد و مرزی برای رشد اجاره‌بها تعریف شود تا هر کس بنا به میل شخصی قیمت تعیین نکند».
وی با بیان اینکه وان ودیعه کارگشای مستأجران نیست، اظهار کرد: «برای یک وام ۱۵۰ میلیون‌تومانی باید ماهیانه حدود ۳ میلیون تومان قسط بدهیم که برای مستأجران مقرون به‌صرف نیست».
گلایه‌ای دیگر از شهروندان
یکی دیگر از شهروندان هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه میزان اجاره‌ها نسبت به سال گذشته افزایش زیادی داشته است، گفت: «متأسفانه صاحب‌خانه‌ها، منزل خود را به خانواده‌های پرجمعیت اجاره نمی‌دهند».
حلیمه چاحوضی ادامه داد: «دولتی که برای افزایش جمعیت و فرزندآوری طرح‌های حمایتی تعریف می‌کند، برای مستأجران پرجمعیت هم چاره‌اندیشی کند؛ چراکه منزل اجاره‌ای برای این قشر کمتر پیدا می‌شود».
وی با بیان اینکه دو فرزند بزرگ و یک پسر ۴ ساله دارم، ادامه داد: «هر سال باید برای تمدید قولنامه و یا اجاره واحدی جدید دغدغه داشته باشم».
وی خواستار توجه ویژه به قشر اجاره‌نشین شد و گفت: «در شرایط اقتصادی پیش رو، دغدغه اجاره‌بها دردی مضاعف برای این قشر است».
چاحوضی با بیان اینکه امیدواریم شرایط به‌گونه‌ای رقم بخورد که برنامه‌های حمایتی به نفع اجاره‌نشین‌ها باشد، اظهار کرد: «مستأجران قشر ضعیف جامعه هستند و دولت باید با برنامه‌های حمایتی واقعاً کمک‌حال آنها باشد».
یکی از مالکان که قصد اجاره ملک خود در حاجی‌آباد را دارد در گفت‌وگو با خبرنگار ۷۲۴پرس بیان کرد: «برای منزل ویلایی یک خواب را ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه و ماهیانه ۲ میلیون تومان تعیین کرده‌ام».
حاجی‌آبادی با بیان اینکه در شرایطی که قیمت تمامی کالاها، مصالح و خدمات افزایش‌یافته، چرا قیمت اجاره افزایش پیدا نکند؟ افزود: «دولت برای کاهش مصالح ساختمانی و کاهش قیمت اراضی چاره‌اندیشی کند تا کاهش اجاره‌ها رقم بخورد».
وی با بیان اینکه بیشتر مالکان در دیوار ملک خود را با قیمت‌هایی بالا به اجاره می‌دهند، افزود: «در حاشیه‌های شهر مانند حاجی‌آباد، چهکند و امیرآباد قیمت‌ها نسبت به داخل شهر بسیار منصفانه است».
تعطیلی ۳۰۰ مشاور املاک در بیرجند
رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه در سطح استان هزار و ۳۵ مشاور املاک و در بیرجند ۷۰۰ مورد وجود دارد، گفت: «از این تعداد ۳۰۰ مشاور املاک به دلیل افزایش اجاره‌ها و کساد در بازار معاملات تعطیل شده‌اند».
اربابی با اشاره به وضعیت اجاره‌ها، بیان کرد: «اگرچه میزان اجاره‌ها نسبت به قبلاً حدود ۸ درصد افزایش‌یافته اما با توجه به تورم موجود، عادی است».
وی با گلایه از فعالیت سایت دیوار، اظهار کرد: «بنگاه‌های سطح بیرجند و استان از ثبت‌نام غیرمتعارف خودداری می‌کنند؛ اما در این سایت، قیمت‌های بالایی برای ودیعه و اجاره‌بها تعیین می‌شود».
اربابی با اشاره به وام ودیعه مسکن بیان کرد: «بخش‌نامه‌ای پیرامون مبلغ این تسهیلات به ما ابلاغ نشده است؛ اما بر اساس شنیده‌ها متقاضیان تاکنون وام‌هایی ۴۰، ۸۰ و ۱۵۰ میلیون‌تومانی دریافت کرده‌اند».
بنا به گفته رئیس اتحادیه مشاورین املاک بیرجند، قانون افزایش ۲۵ درصدی اجاره‌ها مربوط به سال ۱۴۰۱ و زمان کرونا بوده و در حال حاضر ابلاغیه نسبت به اجرای این قانون وجود ندارد.
به نظر می‌رسد باید اقدامی اورژانسی در راستای بهبود وضعیت پیش روی اجاره‌نشینی در بیرجند انجام شود؛ چراکه در حال حاضر اوضاع مستأجران روزبه‌روز آشفته‌تر شده و افزایش اجاره‌ها به دغدغه‌ای بزرگ تبدیل شده است.