یادداشت: فرصت‌سوزی در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی
در حالی که بحران انرژی، کمبود آب و افزایش دمای زمین هر روز اهمیت استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر را بیشتر می‌کند، اما خراسان جنوبی با پتانسیل بالا در زمینه انرژی های تجدید پذیر خورشیدی و بادی هنوز فاصله قابل‌توجهی با نقطه مطلوب دارد و البته این نقص در همه نقاط کشور مشهود است و به نظر می رسد فرهنگ استفاده و کاربرد این انرژی ها هنوز به درستی جا نیفتاده است .
اما شراط بحرانی کشور و دنیا به ویژه با تداوم خشکسالی، کم آبی و… قطع برق و آب در این سال ها و ماه های اخیر ضرورت استفاده از انرژی های رایگان و تجدید پذیر را دو چندان کرده است این ها در حالی است که فرهنگ و واژه های کاربردی این انرژی ها در سال های گذشته، در استان مطرح شد چرا که وجود بیش از ۲۰۰ روز آفتابی در خراسان جنوبی و همچنین وزش باد قابلیت هایی آشکار است که متاسفانه چندان مورد توجه نبوده است.
این روزها که با قطع برق در برخی واحدهای آپارتمانی، آب نیز دچار همین سرنوشت می شود دغدغه و ناراحتی شهروندان افزایش می یابد در حالی که مدیران شرکت های تابع وزارت نیرو برای تامین آب و برق تلاش می کنند و با اجرای برنامه خاموشی ها، شرکت برق می کوشد قطعی برق در کوتاه ترین زمان ممکن باشد تا نارضایتی عمومی و مشکلات بخش صنعت و کشاورزی به حداقل برسد اما باز هم نمی توان از آسیب های این عارضه در امان ماند.
این در حالی است که خراسان جنوبی مانند برخی نقاط دیگر کشور، از پتانسیل روزهای آفتابی و انرژی باد برخوردار بوده است اما نسبت به استفاده از آن ها غفلت شده و با اوج گرفتن مشکلات و دستورالعمل های کشوری، برای تولید انرژی خورشیدی در بخش دولتی و اعمال برخی مشوق ها در چند سال اخیر آن هم به میزان ناچیز به این مقوله پرداخته است آمار ها نشان می دهد تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله ها زیاد است.
بنا به آماری که مدیر عامل شرکت برق استان در اخرین ماه های سال قبل اعلام کرد با وجود بیش از ۲ هزار حلقه چاه کشاورزی در استان، تنها پنج مشترک برای نصب پنل‌های خورشیدی اقدام کرده بودند اما امسال تعداد افرادی که به این منظور وام گرفته اند به ۴۰ نفر رسیده است در حالی که دولت با امضای قرارداد سه‌جانبه بین استانداری، جهاد کشاورزی و بانک توسعه تعاون، شرایط اعطای تسهیلات و خرید تضمینی ۲۰ ساله برق را فراهم شده است.
مستندات نشان می دهد در بخش صنعت نیز اوضاع بهتر نیست و انگشت شمارند واحد های صنعتی تا کنون نیروگاه خورشیدی نصب کرده اند و استقبال کلی صنعت حتی از کشاورزی هم کمتر بوده است. این در شرایطی است که معافیت از محدودیت‌های مصرف برق در اوج بار تابستان، مشروط به تأمین بخشی از انرژی مصرفی از منابع خورشیدی شده است؛ فرصتی طلایی که بسیاری از صنایع به‌سادگی از آن عبور می‌کنند.
استاندار خراسان جنوبی به تازگی از سرمایه گذاری چهار کشور آلمان، انگلیس ، امارات و افریقا در استان در حوزه نیروگاه های خورشیدی سخن گفت و این نکته را به رخ کشید که افرادی خارج از استان و کشور، حاضر به تولید و استفاده از این فرصت شده اند در حالی که ما در فشار مشکلات تولید آب و برق، آسوده بر بستر انرژی های رایگان منتظر هل دادن از طرف دیگران هستیم.
اگر فرصت‌های خورشیدی و بادی امروز به درستی درک و استفاده نشوند، فردای استان و کشور، با چالش‌هایی بزرگ‌تر از خاموشی برق و کاهش تولید مواجه خواهد بود. خراسان جنوبی به جایگاه یک قطب انرژی خورشیدی ایران نزدیک است، اما تنها در صورتی که کم‌کاری‌ها جایشان را به تدبیر و اقدام بدهند.
برای عبور از این وضعیت، لازم است نهادهای مسئول، برنامه‌ریزی جدی‌تری برای گسترش نیروگاه‌های خورشیدی و بادی داشته و مسیر سرمایه‌گذاری در این حوزه را هموار کنند و مشوق‌های اقتصادی مناسبی برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در نظر بگیرند.
انرژی خورشیدی، فرصتی طلایی برای آینده‌ای پایدار است که نباید اجازه دهیم این فرصت از دست برود.